Nee, bitcoin is niet anoniem. Veel mensen denken dat dit wel zo is, maar dat is dus niet zo. Bitcoin wordt wel eens pseudo-anoniem genoemd, omdat je er wel anoniem(er) mee kan zijn/worden, maar het standaard niet per se anoniem is.
Hoe zit het dan wel met de anonimiteit van de bitcoin? In dit artikel zullen we in gaan op de beginselen van de bitcoin.
Hoe werken de bitcoin transacties?
Voordat we ingaan op de anonimiteit die bitcoin kan bieden, dien je eerst ongeveer te weten hoe de bitcoin transacties werken.
In de grote blockchain van de bitcoin wordt gewerkt met transacties. Deze transacties zijn in feite kleine ‘datapakketjes’. Deze pakketjes kunnen input of output zijn. Transactie inputs zijn de bitcoin adressen waarvan de bitcoins vandaan gestuurd zijn (en is er dus een private key nodig). Transactie outputs zijn de adressen die de bitcoins ontvangen hebben.
Het is voor een transactie mogelijk om één input en één output te hebben, maar dit komt eigenlijk nooit voor. Dan zou het aantal bitcoins verstuurd exact overeen moeten komen met het aantal bitcoins dat eerder ontvangen werd.
Wat wel vaak voorkomt, is dat een transactie uit heel veel kleinere inputs bestaat. Zo kan het zijn dat je iemand 0,5 BTC wilt betalen, en je op 8 accounts 0,07 BTC hebt staan, dus een totaal van (8 * 0,07) = 0,56 BTC. Als je die persoon de 0,5 BTC betaalt met de 8 accounts die je hebt, dan zullen die 8 samengevoegd worden in één transactie. Daar komt ook nog bij dat er in dit geval twee outputs zijn. De 0,5 BTC die je aan de persoon betaald hebt, en de (0,56 – 0,5) = 0,06 BTC die je nog over hebt na de transactie.
Waarom is bitcoin wél anoniem?
De bitcoin is niet geheel anoniem (komen we later op terug), maar wordt pseudo-anoniem genoemd. Dat pseudo komt van de volgende drie aspecten van de bitcoin, waardoor het toch een beetje anoniem is:
- De bitcoin adressen worden niet gelinkt aan een gebruiker, zoals dat bij bijvoorbeeld een bank wel gebeurt. Iedereen kan op ieder moment een nieuw bitcoin adres aanmaken, en hoeft zich daarvoor niet te legitimeren of op een andere manier zijn identiteit bekend te maken.
- Transacties worden ook niet gelinkt aan de gebruiker. Zolang je toegang hebt tot een adres (public key) met het ‘wachtwoord’ (de private key), dan kan je transacties verwerken naar elk ander bitcoin adres. Zo hoeft ook de ontvanger niet te weten wie er betaald heeft.
- Als derde puntje is het zo dat de transacties die door het systeem doorgestuurd worden, doorgestuurd worden via ‘nodes’ naar willekeurige andere ‘nodes’. Die ‘nodes’ weten zelf niet of de transactie die ze verder door het netwerk sturen als eens eerder doorgestuurd is, of dat zij de eerste in lijn zijn.
Waarom is bitcoin niet anoniem?
Bovenstaande punten lijken redelijk anoniem, maar waarom wordt de bitcoin dan toch niet als écht anoniem beschouwd? Dat heeft de maken met de volgende drie punten:
- Hoewel de transacties willekeurig over de ‘nodes’ worden verstuurd, kan een kwaadwillige wel meerdere ‘nodes’ aan elkaar koppelen. Hierdoor kan achterhaald worden waar de transactie vandaan kwam.
- Hoewel iedereen een bitcoin adres aan kan maken, zonder daarbij zijn identiteit te geven, kan een identiteit wel gekoppeld worden aan een adres. Denk bijvoorbeeld aan de manier waarop je aan de bitcoin komt. Als je dat via een broker hebt gekocht (bijvoorbeeld via iDeal), dan weten zij welk bankadres daar achter zit. Ditzelfde kan ook gebeuren bij een exchange wallet. Andere manieren zijn door openbaar je bitcoin adres achter te laten (met je gegevens erbij), of met bitcoin ergens betalen waar je je identiteit bij gebruikt.
- Wat misschien wel de belangrijkste reden is waarom bitcoin niet als anoniem beschouwd kan worden, is dat alle transacties openbaar zijn. Iedereen kan de transacties bekijken, naar elk adres dat er bestaat. Omdat personen vaak meerdere adressen hebben, hoeft er maar eentje gelinkt te worden aan de persoon (middels bovenstaande punten), om niet meer anoniem te zijn.
Bestaat er een anonieme cryptocurrency?
Ja, die bestaan ook! Populaire anonieme cryptocurrencies zijn Dash, Monero en Zcash. Mocht je échte anonimiteit wensen, dan kan je gebruik maken van die coins. Hoe die werken zullen we niet in dit artikel bespreken, kijk daarvoor op de desbetreffende pagina’s.
Overigens kan je zelf ook nog wat maatregelen nemen als je wilt dat de bitcoin iets anoniemer wordt voor je. Zo kan je besluiten om je IP adres te verbergen middels een tool als het TOR netwerk. Verder is het mogelijk om voor iedere nieuwe transactie een nieuw adres aan te maken.